Vliegwiel van verandering

Je gaat aan de slag met een veranderopgave binnen jouw organisatie of je wilt een verandering op gang helpen. Voor jou is de urgentie en richting duidelijk, máár…. veranderen doe je niet alleen. Waarom verandert iedereen niet gewoon mee? Hoe krijg je de mensen in beweging? Een praktisch hulpmiddel hiervoor is het vliegwiel van verandering, gebaseerd op de rouwcirkel van Kubler Ross. Hoe? Dat lees je hier.

Mooie, moeizame veranderingen
Veranderingen zijn een avontuur, kunnen inspireren, dagen je uit. Maar veranderingen zijn ook lastig, teleurstellend en soms ronduit verbijsterend.  Voor mij werkt verandering en variatie vaak inspirerend, zeker als de richting van de verandering goed bij mij past. Maar ook ik ken en (h)erken de lastige kanten van verandering. Tijdens één van mijn stugge veranderopdrachten bij een grote overheidsorganisatie heb ik veel gehad aan het toepassen van het vliegwiel van verandering. Voor mezelf én om beweging in de organisatie te creëren. Het mooie van het vliegwiel is dat de energie die aanvankelijk hoort bij weerstand tégen verandering ten dienste komt aan een werkelijke verbinding met die verandering.

Het vliegwiel van verandering bestaat uit een cirkel met vier fasen. Zodra een verandering op jouw pad komt, doorloop je de verschillende vlakken van het vliegwiel met de klok mee. Dit is niet eenmalig, maar vaak meerdere keren. Er zijn dagen geweest dat ik meerdere keren per dag door de cirkel ging. Door daar de bewust mee bezig te zijn ontstaat een versterkend effect, een vliegwiel. De vier fasen zijn:
1.       Apathie, ontkenning
Ongeloof en ontkenning van de werkelijkheid die zich aan dient.
“Dat kan toch niet waar zijn” “Nou, daar ga ik echt niet aan mee doen, ze doen maar”.
2.       Boosheid
Boos zijn op de verandering die jou of iemand anders treft. Boos op diegenen die de verandering in gang hebben gezet.”
“Dat kan toch #&!@# niet waar zijn! Wie heeft dit verzonnen!”
3.       Depressie, neerslachtig
Het besef dat de verandering er echt is en onvermijdbaar is doorgedrongen. Maar wat nu? Bij de pakken neerzitten en het even niet meer weten.
“Als dit echt waar is, dan weet ik niet wat ik verder moet.”
4.       Enthousiasme
De leuke kanten van de verandering zijn zichtbaar. Iemand heeft weer het idee dat hij/zij er zelf mee aan de slag kan.
“Het wordt allemaal anders, maar ik zie wat ik daarin kan doen.”
 
In de groene vlakken Ontkenning en Depressie zit nauwelijks energie. Daar is geduldige aandacht en betrokkenheid op zijn plaats. En ondersteuning bieden om koers te houden. In de rode vlakken Boosheid en Enthousiasme is er energie en ontstaat er actie. Het is belangrijk om op dat moment de richting van de verandering en het doel van de veranderopgave aan te geven, zodat de energie en acties zich op de ambitie richten. Oftewel, regievoeren op de verandering. Zelf kwam ik er achter dat ik vaak direct van de ontkenning naar het enthousiasme overga. Daarmee sta ik twee wezenlijke stappen over. Of beter gezegd, daarmee negeer ik dat de verandering mij ook boos en neerslachtig maakt. Door even bij de pakken neer te zitten, dringt het wezenlijke van de verandering beter door en geeft het rust om daar bij stil te staan. De kunst is dan om bij een veranderopgave voor jezelf bewust met deze fasen om te gaan. En om te herkennen in welke fase jouw gesprekspartners zitten en hoe je met hen de volgende stap kunt zetten.

Wil je daar meer van weten en oefenen? Blijf dan op de hoogte en meld je aan voor de ​Inspiratiedag Veranderen is geen Kunst.​